جهان اسلام در طول تاریخ و همچنین در دوران معاصر با چالشها و مسائل متعددی روبهرو بوده است. یکی از مهمترین این چالشها، مسئلۀ مداخلۀ کشورها در امور داخلی یکدیگر است که از نظر هدف به دو دسته تقسیم میشود: مداخله با انگیزههای انسان دوستانه و مداخله با اهداف قدرتمحور. دسته نخست، مشروع و قانونی تلقی میگردد، در حالی که دستۀ دوم غیرمشروع و مغایر با موازین حقوقی است. این پژوهش با بهرهگیری از روش تحلیلی ـ توصیفی و با استناد به آیات قرآن کریم و اصول حقوق بینالملل، به بررسی مداخلۀ مشروع میپردازد. یافتهتحقیق این است که از منظر قرآن، مداخله در امور داخلی کشور دیگر تنها در صورتی مشروعیت دارد که در جهت تحقق ارزشهای انسانی مانند جهاد، دفاع مشروع، نجات مستضعفان، حمایت از ستمدیدگان و صیانت از حقوق شهروندان باشد. در نظام حقوق بینالملل نیز مداخله تنها در دو قالب مجاز شمرده شده است: دفاع مشروع مطابق مادۀ ۵۱ منشور ملل متحد و اقدام با مجوز شورای امنیت.همچنین بررسی های انجام شده نشان می دهد که مداخلۀ مشروع، واجد شرایطی همچون نیت پاک، روش قانونی، هدف متعالی، حفظ جان و حقوق انسانها، مقابله با تجاوز نظامی و پایبندی به کرامت انسانی است و باید بر اساس آموزههای جهاد، امر به معروف و نهی از منکر، یا در چارچوب دفاع مشروع و قطعنامههای شورای امنیت صورت پذیرد.