|
نظریه ولایت فقیه در فقه مذاهب خمسه
|
شعبان رضایی1    ، عابدین مؤمنی2 ، علی فقیهی3 |
1- دانشجوی دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.
2- دانشیار، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. (نویسنده مسؤول)
3- استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران. |
|
|
چکیده: (1367 مشاهده) |
زمینه و هدف: اعتقاد به «ولایت فقیه» از اصیل‌ترین تفکرهای اسلامی و یکی از ارکان مهم به معنای تقدم بر دیگر احکام اولیه اسلام در دو مذهب تشیع و تسنن است. موضوع و هدف اصلی این پژوهش، بررسی ولایت در اسلام، اعم از آراء مذهب تشیع و دیدگاه‌های اهل سنّت میباشد.
مواد و روش‌ها: این تحقیق پژوهشی بنیادی است که به شیوهی نظری و کاربردی صورت گرفته است و ضمن تحلیل مبانی نظری، فقهی و قانونی و مقایسه این مبانی با یکدیگر؛، کاربرد این مبانی در حوزه حقوقی و روایات تفسیری مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
ملاحظات اخلاقی: ملاحظات اخلاقی مربوط به نگارش متون و نیز ارجا‌ع‌دهی به منابع رعایت گردید.
یافته‌ها: مشروعیت حکومت چه در زمان پیامبر(ص)، چه در زمان ائمه(ع) و چه در عصر غیبت از سوی شارع مقدس است و مردم در مشروعیت بخشیدن حکومت نقش ندارند فقط در استقرار و تحقق حاکمیت دخالت دارند. برای جامعه، حضور کسی که با داشتن ولایت جامعه را اداره کند، ضروری است. برخی در بیان ادله ولایت فقیه، آن را از امور قطعی و مسلمات دین دانستهاند و قائلند ولایت فقیه، با ملاحظه جوانب آن از اموری نیست که نیاز به دلیل و برهان داشته باشد.
نتیجه‌گیری: فقهای اهل سنت عدهای ولایت فقیه را یک ضرورت در امور عمومی و خصوصی دانسته و گروهی اندک آن را اولویت می‌دانند. ضرورتاً یا رجحاناً کسی که متصدّی امور عمومی می‌شود، باید «فقیه» باشد؛ درنتیجه کسی که جامعه را اداره می‌کند، دارای دو وصف ولایت و فقاهت است که او را «ولی فقیه» می‌گویند و نظامی که بر این اساس به وجود می‌آید، نظام «ولایت فقیه» است و تصرف ولی امر و امام امت در جامعه اسلامی از طریق داشتن وکالت از مردم و نیابت برای مردم نیست. |
|
| واژه‌های کلیدی: ولایت فقیه، امور عمومی، امور خصوصی، ولی امر، مذاهب خمسه |
|
|
متن کامل [PDF 738 kb]
(521 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي
دریافت: 1399/11/10 | ویرایش نهایی: 1400/11/7 | پذیرش: 1399/12/28 | انتشار: 1400/1/12
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
.png)
