1- دانشجوی دکتری، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران. 2- استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران. (نویسنده مسؤول) 3- استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده علوم انسانی، واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.
چکیده: (1084 مشاهده)
زمینه و هدف:در طول تاریخ، واقفان بر اساس یک سنت مقبول و مطلوب، ضمن انشای صیغه وقف، یک یا چند نفر را بهعنوان متولی وقف تعیین میکردند که رسیدگی و اداره امور موقوفات توسط این افراد صورت میپذیرفت. بخشی از وظایف و اختیارات متولی تا حدودی در متن وقفنامه توسط واقفان تعیین میشد. لکن سایر اختیارات و وظایف متولیان وقف مسأله مهمی است که باید در عرصههای فقه و حقوق پیگیری و تبیین شود. لذا این سؤال پیش میآید که از منظر فقه و حقوق، متولیان وقف عام، چه وظایف و اختیاراتی دارند. هدف از این تحقیق، واکاوی و ریشهیابی به منظور فراهم ساختن و برجسته کردن نظرات فقهی و حقوقی در خصوص حدود نظارت حکومت -که به نیابت به سازمان اوقاف و امور خیریه واگذار شده- و همچنین آسیبهای موجود در جامعه و مدیریت متولیان بر موقوفات در حیطه عمل است. مواد و روشها: این پژوهش یک مقاله توصیفی تحلیلی است. ملاحظات اخلاقی:ملاحظات اخلاقی در نگارش این پژوهش رعایت شده است. یافتهها: بنا بر پژوهش صورت گرفته، متولی، وظیفه حفظ و نگهداری از موقوفات و متعلقات آن را دارد. همچنین موظف است املاکی را که برای نگهداری و مرمت موقوفات وقف شده به قیمت عادلانه اجاره دهد و در صورت مستهلک شدن اموال موقوفه آنها را تبدیل به احسن کند. اما تعیین امام جماعت در مساجد به نظر اکثر فقها از محدوده اختیارات متولی خارج است. نتیجهگیری:متولی حق کنارگیری از سمت خود را ندارد و فقط میتواند وکیل بگیرد، به شرطی که واقف، مباشرت شخص او را شرط نکرده باشد.
Gheiratmand S, Faghihi A, Kheirollahi M A. Jurisprudential and Legal Methods of Monitoring Endowments. ILR 2022; 2 (4) :29-40 URL: http://ilrjournal.ir/article-1-147-fa.html
غیرتمند سعید، فقیهی علی، خیرالهی محمدعلی. تبیین و طراحی شیوههای فقهی و حقوقی نظارت بر موقوفات. پژوهشهای حقوقی میانرشتهای. 1400; 2 (4) :29-40