بدمدیریتی به مثابه جرم دولتی؛ امکانسنجی و چالشهای پیشروی، با تأکید بر پاندمی کووید-19
|
امین نصر1 ، راضیه قاسمی2 |
1- کارشناس ارشد حقوق جزا و جرمشناسی، گروه حقوق، واحد تیران، دانشگاه آزاد اسلامی، تیران، ایران. 2- استادیار، گروه حقوق، واحد تیران، دانشگاه آزاد اسلامی، تیران، ایران. (نویسنده مسؤول) |
|
چکیده: (622 مشاهده) |
زمینه و هدف: جرایم دولتی، هنجارهایی بهظاهر قانونی هستند که آشکارا سبب نقض حقوق بنیادین افراد میشود و ناکارآمدیِ قوانین در پیشگیری از ظهور آنها، وجوب جرمانگاری چنین رفتارهایی را ایجاب مینماید. امروزه به رسمیت شناختن مفهوم نوظهور جرایم دولتی، ضرورتی اجتناب ناپذیر برای حفظ حقوق بنیادین بشر، از جمله حق بر سلامت شهروندان است؛ لکن محظوراتی مانع تحقق آن و فارق دانستن دولتها از مسؤولیت کیفری در قبال ارتکاب رفتارهای غیرقانونی شده است. رفتارهایی از جمله نقض گستردۀ حق بر سلامت شهروندان، اعمال تبعیض ناروا در عرضه خدمات درمانی شایسته را میتوان از جرایم غیرقانونیِ سلامتستیز دولتی تعبیر نمود، در حالی که حق سلامت شهروندان در اسناد بینالمللی و حقوق داخلی دولتها مورد تأکید قرار گرفته و دولتها متعهد به تأمین سلامت شهروندان شدهاند. لکن با پیدایش کووید-19، بحرانی در حوزۀ تأمین سلامت شهروندان، گریبانگیر دولتها شده و مدیریت این بحران چالشی بیسابقه برای دولتها رقم زده است. از اینرو مقاله پیشرو درصدد ارزیابی اقدامات دولت وقت ایران در بحران یاد شده، در قالب جرایم دولتی میباشد.
مواد و روشها: روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی-تحلیلی، و روش جمعآوری اطلاعات بهصورت کتابخانهای، با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات انجام شده است.
ملاحظات اخلاقی: در مقاله پیشرو، اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.
یافتهها: یافتههای تحقیق مبیّن بدمدیریتیهایی است که میتواند مصداق بارز جرایم دولتی قلمداد شود. رفتارهایی که هرچند علیرغم ضررهای جبرانناپذیر آن صریحاً جرمانگاری نشده است، لکن استناد به قانون مانع از مسؤولیت کیفری دولت به دلیل ارتکاب رفتارهای غیرقانونی نیست.
نتیجهگیری: امروزه نقش دولتها در حمایت از حقوق بنیادین شهروندان در ظهور بحرانهای فراگیر آشکار است و ظهور کووید-19 را میتوان یکی از مهمترین بحرانها دانست. اما در راستای مدیریت بحران یاد شده، اعمال سیاستگذاریهای ناکارآمد، قصور در عرضه خدمات درمانی شایسته، رفتارهایی است که علیرغم نقض آشکار حق سلامت شهروندان، قابلیت اضرار عمومی آن بر کسی پنهان نیست. از اینرو گزافگویی نیست که مقتولان کووید-19 را از بزهدیدگان جرایم دولتی یاد کنیم. |
|
واژههای کلیدی: جرم دولتی، مسؤولیت کیفری دولت، کووید-19. |
|
متن کامل [PDF 945 kb]
(281 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تخصصي دریافت: 1400/4/8 | ویرایش نهایی: 1401/3/2 | پذیرش: 1400/7/1 | انتشار: 1400/7/9
|
|
|
|
|
ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|